Gepubliceerd in De Volkskrant op 9 februari 2008
Door: Kirsten Verdel
Op www.volkskrantblog.nl/blog/3813 is de volledige tekst te vinden van de blog die ik deze week bij hield voor De Volkskrant. Daarin ook achtergrondanalyses (en voorspellingen). Hieronder de samenvatting, zoals hij vandaag in De Volkskrant is gepubliceerd:
Ma 4 Feb Veel professioneler en grootser dan de race om het Witte Huis kan het niet. Er wordt dit jaar maar liefst 3 miljard dollar besteed door de kandidaten, een absurd bedrag. Het gaat mij boven alles maar om één ding: ik wil dat er na acht jaar Bush weer een Democraat in het Witte Huis komt.
Na enkele maanden onderzoek vanaf afstand, begaf ik me in november naar Washington DC. Ik sprak daar met Michael Gehrke, oud-woordvoerder van Bill Clinton, die tegenwoordig bij de Democratic National Committee (DNC) als leider van het project ‘Democratic Victory 2008’ werkt. Eén Kennedy-quote en veertig minuten later stond ik weer buiten, met een baanaanbod op zak.
In december was New Hampshire aan de beurt. De eerste staat waar voorverkiezingen werden gehouden. Tijd om het campagnegeweld in te duiken, bedacht ik me, dus reisde ik een week lang door de ‘granite state’, om de hoofdkantoren van alle kandidaten te bezoeken (zowel Republikeinen als Democraten) en om bijeenkomsten met kandidaten af te gaan.
We zijn inmiddels drie weken verder. Negen kandidaten hebben de race om het Witte Huis opgegeven, van Giuliani tot Richardson en van John Edwards tot Joe Biden. Maar waar iedereen echt naar uitkijkt, dat is natuurlijk Super Tuesday, dit jaar ‘Super Duper Tuesday’ of zelfs ‘Tsunami Tuesday’ genoemd. In 24 staten tegelijk worden er voorverkiezingen gehouden.
Di 5 Feb Ik zit in een bar in Brooklyn, New York, en er is niemand die het vreemd vindt dat ik tussen alle feestvierende mensen aan het werk ben. New York. Hier wordt altijd gewerkt. The city that never sleeps. De afgelopen paar uur heb ik met tientallen mensen gesproken en het gespreksonderwerp was daarbij telkens de presidentsrace. Alle gesprekken gingen over de titanenstrijd tussen Clinton en Obama. Er hangt magie in de lucht, op een dusdanige manier dat je het bijna voelt knetteren. Deze verkiezingen lijken door Hollywood geregisseerd te zijn, het is de ultieme vertolking van the American dream. ‘From rags to riches’, van krantenjongen tot miljonair. Dat idee. En ook al is Hillary niet als een arme wees in een achterstandswijk opgegroeid, ze heeft wel decennia lang moeten knokken tegen het mannenbolwerk in Washington en dat komt in feite op hetzelfde neer. De eerste vrouw. De eerste zwarte kandidaat.
Er zal tot in het stemhok worden getwijfeld. Ik word zelf ook verscheurd door de gedachte te moeten kiezen en ik heb niet eens stemrecht. Hillary zou de eerste vrouw ooit zijn. Ze is zeer ervaren in het politieke metier en ze is hard als staal. Dat heeft ze wel bewezen tijdens de rel rond Monica Lewinsky.
Wo 6 Feb Vandaag is het een gekkenhuis. Niet alleen vanwege Super Tuesday, maar ook vanwege Super Sunday. Vanmorgen was namelijk de Ticker Tape parade voor de New York Giants, die afgelopen zondag de Superbowl wonnen. De stad was gevuld met honderdduizenden fans. Die klommen zelfs op politieauto’s om een glimp op te kunnen vangen van de spelers.
Daar deed de politie niets tegen. Uren later kon ik eindelijk in de buurt van het hoofdkantoor van Obama komen. Maar daar stonden lange rijen dranghekken voor. Niet voor het kntoor, maar voor de ingang van de metro die er pal naast ligt. Die was afgezet vanwege de drukte. Maar ja, daar moest ik niet zijn, dus stapte ik over het hek heen. Toen ik dat wilde doen, werd ik door een agent teruggefloten die zei dat dat niet mocht. Ik legde uit dat ik niet naar de metro wilde, maar naar het kantoor, waarop hij met zijn arm gebaarde van ‘oke, kom dan maar’. Dus stapte ik alsnog over het hek -om vervolgens te worden aangehouden.
Ik had een ‘criminal offense‘ begaan en kreeg een ‘summons‘, een beschikking waarop staat datik op 11 april voor de rechter moet verschijnen in New York. Ik dacht dat hij een grapje maakte. Maar niets bleek minder waar. Hij vertelde zelfs nog: ‘If you would have hit somebody while you got over the fence, I would have handcuffed you and taken you away’.
Uiteindelijk liep ik vol van machteloosheid het kantoor van Obama in. Daar hoorde ik dat de agent in kwestie de hele dag al absurde boetes uit had staan delen. ‘Probably a Republican‘, zo werd er gezegd. Nu ja, dat was een hele troost, maar niet heus.
Do 7 Feb Na het gedoe met mijn aanhouding gisteren leek mijn dag voorgoed verpest. Gelukkig lukte het me om binnen te komen in de Grand Ballroom, waar Hillary Clinton de uitslagenavond van Super Tuesday zou meemaken. Ik heb nog nooit zoveel pers bij elkaar gezien. Meer dan 50 cameraploegen en een hele batterij aan schrijvende journalisten, plus nog een stuk of dertig fotografen. Verder vooral veel hoogwaardigheidsbekleders en Bekende Mensen, zoals Fran Drescher, bekend van de tv-comedie The Nanny.
Ik was als een van de eerste binnen en vond mezelf ineens op de voorste rij terug, vlak voor het spreekgestoelte van Hillary. Een leuke plek om de uitslag te bekijken. Het was interessant om te zien hoe de avond werd geregisseerd. Op opvallende wijze probeerden medewerkers van Team Hillary het podium achter Hillary op te vullen met een zo gemengd mogelijk publiek. Daar hadden ze een slim trucje voor. Ze liepen de zaal in en vroegen aan mensen waar ze vandaan kwamen. ‘Oh, how niiice, you’re from Brooooooklyn’. Zo klonk het ongeveer. Vervolgens mochten ze, omdat ze uit Brooklyn kwamen, op het podium plaatsnemen. De echte reden was natuurlijk dat de persoon in kwestie een Latino uiterlijk had en daarvan zaten er nog niet genoeg mensen op het podium.
Rond kwart voor elf kwam Hillary zelf op, toen het gros van de uitslagen inmiddels binnen was. De prompters waarop haar tekst zou verschijnen, waren kort daarvoor weggehaald -schijnbaar was haar speech op het laatste moment nog herschreven. Ze las dan ook voor van papier. Maar voordat ze dat deed, herhaalde ze het trucje dat je haar elke keer ziet doen als ze een publiek toespreekt: zodra ze opkomt wijst ze naar mensen in het publiek, zwaait naar ze, knikt enthousiast ja, alsof ze begrijpt wat haar is toegeroepen. Maar wat ik al vermoedde bleek waar: ze kijkt helemaal niet naar specifieke mensen, maar doet alsof. Ik merkte dat omdat ze naast mij wees en zo’n gebaar van herkenning maakte, maar er stond helemaal niemand naast mij. Kortom: nep dus, met als reden dat ze op de televisiecamera’s graag wil laten zien dat ze ‘de mensen kent’, in algemene zin. Dat ze contact heeft met de kiezer. Dat ze met ze in gesprek is. Het jammere is dat ze dat dan op deze manier doet. Want het hoeft niet: ze kent die mensen immers echt. Ik vond het juist een sterk punt van haar dat ze de afgelopen anderhalf jaar met ontzettend veel mensen heeft gesproken. Op werkvloerniveau, dus niet alleen hot shots van grote bedrijven en instellingen. Maar dat pluspunt brengt ze nu dus op een verkeerde manier in de praktijk.
Na haar speech kwam ze het podium af en liep een rondje langs de voorste rij. Bill Clinton liep voor haar uit en stond ineens pal voor me en gaf me een hand, die hij vervolgens tien seconden vast hield. Dat was een niet verwachte les die ik daar leerde over mensen die heel vaak handen moeten schudden: door de mijne vast te houden hoefde hij niet de dertig mensen ook een hand te geven die achter mij stonden. Wie bedenkt zoiets? Hillary volgde al snel en meldde me dat ze net had begrepen dat ‘Missouri voor haar gecalled was’. En dat ze daar ontzettend
blij mee was. De ontgoocheling zal er daarna dan ook wel geweest zijn, want in de krant vanmorgen stond toch echt dat Obama gewonnen heeft. Interessant dat haar staff schijnbaar zo eager is om haar dingen te melden dat ze dit soort fouten maken. Voor hetzelfde geld vertelt ze zoiets niet aan mij, maar aan een Amerikaanse journalist.
Vr 8 Feb Vandaag is mijn laatste dag in New York. Met een court order op zak zal ik straks de door Clinton gewonnen staat verlaten. Ik voel me er nog steeds erg ongemakkelijk bij. Het door Rudy Giuliani ingevoerde zero tolerance beleid is een beetje doorgeslagen. Ik bedoel… dat je door over een hekje te stappen een criminal offense pleegt en meteen voor de rechter moet komen, dat gaat werkelijk nergens over. Vind ik.