Door: Rik Winkel

Kirsten Verdel, vertrouweling van Dirk Scheringa, beschrijft haar ervaringen bij de ondergang van DSB

Spindoctors praten recht wat krom is. Zelf zullen ze zeggen dat ze een “issue reframen', het beeld dat van hun klanten bestaat opnieuw inkleuren.

Dat hun relaas met een korrel zout wordt genomen, zijn ze gewend.

Communicatieadviseur en aspirant- motorrijdster Kirsten Verdel (32) is zich ervan bewust dat ze vrijwel horizontaal een aantal scherpe bochten door moet om aannemelijk te maken dat: 1) uitgerekend een kritische buitenstaander als zij zich ontpopt als grote vertrouweling en spreekbuis van Dirk Scheringa; 2) Dirk het beste voor had met de klanten van zijn bank; 3) de ondergang van DSB niet is te wijten aan een ondeugdelijk bedrijfsmodel, maar aan een door Nout Wellink en Hans Hoogervorst gesmeed complot; 4) deze bankroof in het officiële rapport Scheltema met de mantel der liefde is bedekt.

In het gisteren verschenen Project Homerus krijgt de lezer 362 pagina's om tot zich te nemen dat het faillissement van DSB “helemaal niet had gehoeven'. Tot haar herhaaldelijk uitgesproken frustratie moet ze eigenlijk veel te kort door de bocht in een interview van drie kwartier — om nog te zwijgen van een gisteravond geprogrammeerd optreden bij Pauw & Witteman.

Op het eerste gezicht beschikt de gemankeerde bankier uit Wognum met Verdel over een ontlastende getuige uit onverdachte hoek. De Rotterdamse werkte voor idealistische internetaanbieder Xs4all, zette zich in voor gehandicapte kinderen in China en werkte mee aan verkiezingscampagnes van de PvdA en Barack Obama. Ze kan, zegt ze, niet tegen onrecht en kiest voor emancipatie en solidariteit.

Met DSB had ze niets. Je zou haar eerder sympathie voor weerloze visjes dan voor gewetenloze haaien toedichten.

De bestuurskundige is koud bekomen van het avontuur in de VS als Scheringa in augustus 2009 “vanuit het niets' e-mailt of ze kunnen praten. Verdel, die net een baan heeft aanvaard bij het Haagse pr-bureau Dröge & Van Drimmelen, reageert op 13 september in het Haarlemse etablissement De Hut onbeschoft, zelfs agressief op zijn verzoek om het imago van DSB te verbeteren. Maar geïntrigeerd door de openheid waarmee hij op al haar vragen in gaat, spreekt ze af dat ze de producten die DSB zo'n slechte naam bezorgen met een in bankzaken onderlegde collega op hun morele gehalte doorlicht. En het aan de grote klok zal hangen als ze niet deugen.

Van dat onderzoek is het nooit gekomen. Maar als DSB bij Nova door de mangel wordt gehaald en Wouter Bos verklaart dat provisies van 80% of meer idioot zijn, vraagt Scheringa of ze hem kan helpen aan het nummer van haar partijgenoot.

De zaak komt in een stroomversnelling, ze krijgt steeds vaker telefoontjes en sms'jes en voor ze het weet, schuift ze aan in de bestuurskamer als vertrouweling van de geplaagde bankmagnaat. Tot ergernis van een deel van zijn entourage.

Naar haar inschatting wordt ze door ongeveer de helft van het bestuur gewantrouwd.

Ze gelooft dat het niet goed is voor de consument als de bank valt en wil helpen dat te voorkomen.

Ook de spanning trekt haar aan.

Gaandeweg raakt ze steeds meer in de ban van het vermeende onrecht.

Geld speelt geen rol, ook nu niet met het boek. Haar werkgever stuurt tegen haar zin wel een factuur, maar kan daar natuurlijk naar fluiten.

Het boek verhaalt nog eens dat DSB al vanaf 2005 bezig is de bestuursstructuur en het verdienmodel in te richten naar de wensen van de Nederlandsche Bank (DNB). Geld verdienen aan rente, in plaats van provisies. De omslag is bijna bereikt als de Autoriteit Financiële Markten (AFM) in maart 2009 haar geheimhoudingsplicht schendt en in de pers bevestigt dat er een onderzoek loopt naar DSB.

Op grond van een pact tussen Wellink en Hoogervorst om Scheringa weg te krijgen, zo weet ze. De negatieve verhalen stapelen zich op en in oktober roept Pieter Lakeman op tot een bankrun. Andere banken steken geen vinger uit. Ze voelen zich immers bedreigd door een vreemde eend in de bijt, die steeds meer marktaandeel opeist.

Bewijzen? Dat AFM en DNB van alles proberen en bedenken, behalve praten met Scheringa. Het overdreven grote onderpand voor een noodkrediet. De “haircut' van € 800 mln, waarvoor nooit een goede grond is gegeven, een omissie die door Scheltema voor zoete koek is geslikt. Het fatale lek over ingrijpen van DNB. Dat de bewindvoerders zich meteen opstellen als curatoren en een overname frustreren.

Joost Kuiper schrijft zich de tweede dag al bij de receptie in Wognum in als “curator'.

Verdels ooggetuigenverslag is vooraf gelezen door de hoofdpersoon en mede gebaseerd op exclusieve gesprekken met hem. Maar hij had geen veto en uitte geen bedenkingen.

Een van de honderd keren dat hij haar verraste. Ze heeft bij de DSB-zaak niets te winnen, benadrukt ze. In het krijt treden voor een vermeende roofridder en zijn graaiende VVD-vriendjes kan alleen maar negatieve publiciteit opleveren. Partijgenoot Bos maakt ze niet blij. Als minister was hij verantwoordelijk voor een zaak die aan alle kanten rammelt. Maar ze wil vertellen hoe het zit. Heel veel mensen zijn hun geld kwijt. En dat had niet gehoeven.

Geld naar hobby's? Niets bijzonders

Dirk Scheringa onttrok middelen aan DSB om daarmee persoonlijke hobby's te bekostigen, zoals voetbalclub AZ en het Museum voor Magisch Realisme in Spanbroek. Verdel ziet niet zo veel verschil tussen andere banken die dividend uitkeren en DSB die zijn enige aandeelhouder op deze manier pleziert. Ze wijst erop dat Scheringa in 2007 op eigen verzoek afzag van dividend.