Gepubliceerd in het Financieele Dagblad van 15 december 2007
Retail politics
KIRSTEN VERDEL
![](http://images.codewarrior.nl/locuta/fd/fd6klein.jpg" align="right" hspace=5 vspace=5>Deze week was ik “on the campaign trail' in New Hampshire. Ik reisde een dag mee met Democratisch presidentskandidaat Bill Richardson, was in de studio bij het “Debate For Lesser Known Candidates' en bezocht een tiental campagnekantoren. </p>
<p> Het was een fascinerende week. New Hampshire is de enige staat waar geen (!) inkomstenbelasting bestaat, en de eerste staat die op 8 januari een “primary' houdt, een voorverkiezing voor het presidentschap. Iowa start het verkiezingsproces vijf dagen eerder, met een caucus, maar dat is een volksvergadering die afgevaardigden naar de partijconventies kiest, maar niet direct op kandidaten stemt. “The people in Iowa pick corn, the people in New Hampshire pick presidents', gaat het gezegde. </p>
<p> New Hampshire is de staat van “retail politics'. In deze relatief kleine staat moeten de presidentskandidaten er vrijwel letterlijk bij elke kiezer aanbellen om een stem binnen te slepen. Overal waar je komt, staan “lawn signs' in de tuin, waaruit de steun voor een Edwards, Romney of Obama blijkt. Iedereen heeft verhalen over persoonlijke ontmoetingen met kandidaten. Een lokale drogisterij hangt vol met foto's van alle Republikeinse kandidaten. En dan bedoel ik ook echt alle, want een ‘no-show’ van een Republikein in deze winkel betekent het verlies van die kandidaat in de staat. Mond-tot-mondreclame is alles, en een negatieve ervaring gaat hier tien keer zo snel rond als een positieve. </p>
<p> Er wonen 1,3 miljoen mensen in New Hampshire. De betrokkenheid bij de campagne is ongelooflijk. Ongeveer 30% van de stemgerechtigde burgers staat geregistreerd als Republikein. Een iets groter aantal als Democraat. Maar liefst 37% staat op papier te boek als Onafhankelijk. Dat zijn de “swing voters', die continu twijfelen tussen Republikeinen en Democraten. </p>
<p> Amy Keller is zo'n swing voter. Zij overweegt bij de primary op Republikein McCain te stemmen, maar op 4 november 2008 zal ze voor de Democraten gaan. Het is alsof een VVD-stemmer overschakelt naar de SP. </p>
<p> Maar het kan nog gekker. Waar het in Nederland ondenkbaar is dat een krant zich openlijk uitspreekt voor een kandidaat of partij, is dat hier de gewoonste zaak van de wereld. Elke krant “endorset' een kandidaat. De New Hampshire Union Leader heeft recentelijk bijvoorbeeld McCain omarmd. In talloze artikelen lees je nu positieve commentaren over McCain. Een elftal andere kranten heeft voor Hillary Clinton gekozen. Dat de media zich zo openlijk achter een kandidaat scharen, is hier net zo normaal als de endorsements door bedrijven, scholen, vakbonden en andere organisaties. </p>
<p> Het meest verbazingwekkende is echter misschien wel de informatie die hier over de kiezers bekend is. Alle campagnekantoren die ik bezoek, weten exact wie ze benaderen als ze kiezers opbellen, informatie op papier opsturen, of als ze aanbellen. Waar we in Nederland hooguit weten in welke wijk relatief veel PvdA of CDA wordt gestemd, weten ze hier veelal exact wie er in welk huis woont, wat het gezinsinkomen is, hoe de gezinssamenstelling eruit ziet en… wat de bewoners in het verleden gestemd hebben. De lijsten zijn namelijk openbaar! </p>
<p> Een medewerker van Giuliani legde me gedetailleerd uit hoe je door de registraties van kiezers in het verleden te traceren exact kunt nagaan wanneer iemand voor de Democraten of Republikeinen gestemd heeft. Je ziet of hij of zij wellicht een keer geswitched is van partij en wanneer dat dan was. Op die manier kunnen de kandidaten makkelijk achterhalen welke kiezers ze het beste kunnen benaderen. Stemgeheim speelt hier niet echt een rol. Zoals ik al zei: fascinerend. Wellicht de toekomst voor ons kikkerlandje? </p>
<p> Kirsten Verdel maakt op een Sauvé Scholarship studie van de Amerikaanse presidentsverkiezingen.</p>
<div class=)
Het is beter te streven naar het onmogelijke, dan te berusten in het haalbare
Gepubliceerd in het Financieele Dagblad van 15 december 2007
Retail politics
KIRSTEN VERDEL