Geachte officier van Justitie en geachte mr. Fahner,
Dank voor uw mail en herstelbrief van 7 september jl. Graag reageer ik hierbij op beide berichten. Allereerst: dank voor de excuses, want het is tot nu toe een ontzettend vervelend en frustrerend proces geweest. Ten onrechte van iets beschuldigd worden zonder duidelijkheid te hebben over de juridische status en gevolgen en vervolgens tegen een bureaucratische muur, onhandigheden en verdere onduidelijkheid aanlopen kosten veel tijd, energie en geld. Maar zoals eerder al aangegeven: excuses alleen zijn niet genoeg, ik wil graag antwoord op een aantal vragen.
Hier ten eerste dus een reactie op de begeleidende mail van de Officier van Justitie:
U geeft aan dat personen die door de KMar zijn geïdentificeerd n.a.v. de demonstratie op 5 november 2022 door hen als verdachte zijn aangemerkt, niet door het OM. Het OM heeft besloten om in strafrechtelijke zin niets met deze personen te doen en ze ook niet als verdachte bij het OM te registreren. Bij wijze van ’speciale preventie’ heeft u ze vervolgens wel een waarschuwing gestuurd. Dit is een verwarrende werkwijze, nog los van de foutieve identificatie die mij trof. Bij de KMar stond ik immers wél als verdachte in het systeem. Eén van de andere mensen die ten onrechte een brief had ontvangen kreeg in haar gesprek met de KMar dan ook te horen dat ze verdachte was in de zaak. Ikzelf kreeg te horen dat ik ‘betrokkene’ was, maar vervolgens werden er wel handelingen verricht die juist bij de behandeling van een verdachte persoon horen. Dat er een gezichtsherkenningsexpert in het gesprek bij werd gehaald terwijl ik eerder in het ‘interview’ waarin ik slechts ‘betrokkene’ was had gezegd dat níet te willen, was voor mij de druppel. Deze persoon identificeerde zich met een pasje en zei: ‘Ik werk bij de marechaussee, ik kom een fotovergelijking doen met de foto’s die ik hier heb van uw gezicht’. Dat was gewoon een formele aankondiging van materieel onderzoek. Hij vroeg me zelfs mijn bril af te zetten. In het hele proces vanaf de ontvangst van de waarschuwingsbrief is de juridische status van die brief en de verdere behandeling een grote bron van frustratie en machteloosheid voor mij geweest, omdat ik niet wist waar ik aan toe was. Ik zag mij genoodzaakt een advocaat in de arm te nemen, wat voor verdere stress en kosten zorgde, doordat de rechtsbijstandsverzekering niet thuis gaf. U geeft aan dat de waarschuwingsbrief bij wijze van generale preventie was, maar de juridische grondslag en waardering daarvan voor mij als ontvanger zijn nog steeds volstrekt onduidelijk. U ziet het kennelijk als een vorm van sepot, maar er staat geen sepotcode op de brief. Ook staat er niets over de status als verdachte bij de KMar, op basis waarvan de brief verstuurd is. Formeel geen verdachte, maar wel zelfs als schuldig verklaarde persoon (u was er, we hebben u geïdentificeerd, u pleegde een misdrijf, dit is een waarschuwing) worden benaderd, dat rijmt niet. Mijn vragen hierover zijn dus:
– Waarom ontbrak een sepotcode?
– Waarom ontbrak informatie over de juridische status van de brief?
– Hoe gaat u voorkomen dat mensen in dit soort situaties ten onrechte worden geïdentificeerd en in staat van beschuldiging worden gesteld door middel van een waarschuwingsbrief?
– Waarom heeft het OM nu al excuses aangeboden terwijl het onderzoek van de KMar kennelijk nog loopt en er nog meer vragen van mijn kant open stonden?
– Hoe en wanneer word ik over de uitslag van het KMar-onderzoek geïnformeerd?
Tot slot: ik waardeer uw inspanningen in dit proces en de persoonlijke en snelle benadering (mail/telefonisch) en de uitleg/toelichting. U bent duidelijk van goede wil, maar helaas is er nog steeds teveel onduidelijk en voelt het gek genoeg ook weer als een vorm van rechtsongelijkheid dát ik zo snel en persoonlijk benaderd ben, wat in veel andere gevallen waarbij mensen die van mening zijn dat zij ten onrechte ergens van beschuldigd worden natuurlijk niet aan de orde is. Reputatiedruk op het OM zou natuurlijk geen reden moeten zijn om sneller te acteren, ook al begrijp ik dat u dat desondanks gedaan heeft hier. Maar in het kader van gelijke behandeling zou ik dat dan graag bij iedereen willen zien. #capaciteit
Ten tweede een reactie op de herstelbrief van mr. Fahner:
U geeft aan dat u op basis van de onderzoeksresultaten concludeert dat ik niet bij de demonstratie van 5 november 2022 aanwezig ben geweest. Ik heb zelf geen enkele inhoudelijke terugkoppeling gehad van die resultaten. Ik ben dus erg benieuwd wat voor u de doorslag heeft gegeven: de foto-identificatie, het door mij aangedragen bewijsmateriaal of nog iets anders. De medewerkers van de marechaussee die bij het gesprek aanwezig waren gaven aan dat er een proces-verbaal van het gesprek zou worden opgemaakt. Dat heb ik niet gezien. U geeft verder aan dat u voor de identificatie van personen die bij de demonstratie aanwezig waren gebruik is gemaakt van zowel gesloten als open bronnen. In het gesprek met de KMar werd aangegeven dat het om open bronnen ging. Niet om gesloten bronnen. In mijn specifieke geval geeft u aan dat identificatie heeft plaatsgevonden door gebruik te maken van open bronnen: een foto van een aangehouden persoon is vergeleken met foto’s van mij die via open bronnen zijn verkregen. Helaas geeft dit nog steeds geen enkel antwoord op de vraag hóe er bij mijn profielfoto’s op Twitter en mijn website is uitgekomen. Dat was een van mijn belangrijkste vragen.
Ook geeft u aan dat de registratie van mijn persoonsgegevens in het kader van de demonstratie wordt verwijderd bij OM en KMar. Maar dat zijn niet alle registraties, zo lijkt het, daar ik van de politie waar ik had opgevraagd of er gegevens/dossiers van mij zijn -over wat dan ook- een brief kreeg waarin stond dat ik voorkom in een informatieverzamelbak van de politie Eenheid Den Haag, met als zaakdatum 30 januari 2023 (twee dagen na een ándere XR-demonstratie, op de A12 in Den Haag). Hierbij staat: ‘U komt voor in een informatieverzamelbak van de politie eenheid Den Haag. Dit naar aanleiding van een XR demonstratie op Schiphol op 5 november 2022.’ Het registratienummer hiervan is PL2700-BPS-knip. BPS klinkt alsof het over het bedrijfsprocessysteem van de KMar gaat en dat de politie in Den Haag daar informatie uit heeft opgehaald. Ook daar vragen over. De politie verwijst voor meer informatie naar de KMar, door te stellen dat je voor inhoudelijke informatie over het registratienummer kunt bellen naar 0800-1414. Dat heb ik gedaan. De medewerker vertelde me dat ze telefonisch geen informatie mogen verstrekken en dat ik langs moest komen op een bureau. Het dichtstbijzijnde bureau was Schiphol, vertelde ze me. Ik ging naar Schiphol, waar me werd verteld dat ik daar helemaal niet moest zijn, omdat medewerkers daar niet bevoegd zijn dat soort informatie te verstrekken. Ze mailden de Intell afdeling en die zou dan contact met mij opnemen voor een afspraak. Die afdeling meldde echter per mail op 25 augustus weer -zonder naam als afzender- dat mijn dossier opvragen nóg weer anders moet: ‘Voor het opvragen van de stukken moet u een Wet open overheid (WOO) aanvragen. Dit heeft u eerder via de Politie aangevraagd. Nu moet u hetzelfde via de Koninklijke Marechaussee/ Defensie doen.’ Ik werd dus tot drie keer toe naar een andere plek gedirigeerd om inzage te krijgen in het dossier. De laatste verwijzing is mijns inziens niet eens correct, het gaat volgens mij om een beroep op de Politiewet, de WOO heeft hier weinig mee te maken? Dezelfde vraag die ik eerder al aan de politie had gesteld (kom ik in dossiers voor) hád ik al aan de KMar gesteld, maar daar heb ik dus nog steeds geen antwoord op. Althans, wel een reactie per mail van de KMar op 4 september 2023, waarin staat dat ze mijn verzoek op 26 juli 2023 hebben ontvangen, maar dat ze vanwege de hoge werkdruk niet binnen de wettelijke beslistermijn kunnen reageren. Daarom wordt de reactie met vier weken verdaagd (bericht van mr. L. Hourman, privacyfunctionaris). Ik weet dus nog steeds niets.
– Op basis van welke informatie uit het onderzoek concludeert u dat ik niet aanwezig was bij de demonstratie? De foto’s of het bewijsmateriaal?
– Krijg ik het proces-verbaal van het gesprek met de KMar nog te zien?
– Waarom gaf de KMar in het gesprek met mij aan dat er alleen gebruik werd gemaakt van open bronnen?
– Op basis van welke handeling van mijn kant is de KMar gaan kijken naar mijn profielfoto’s? Heb ik een bepaald bericht geplaatst, becommentarieerd of een like gegeven op een open bron? Zo ja, welke dan? Zo nee, hoe is het dan gegaan?
– Waarom vroeg de politie in Den Haag (kennelijk) informatie over mij op bij de KMar?
– Worden mijn gegevens ook uit die informatieverzamelbak bij de politie eenheid Den Haag verwijderd?
– Is er kans dat ik in nog meer lijsten/databases/andere systemen sta bij de politie, marechaussee, OM of andere organisaties naar aanleiding van de onjuiste identificatie mbt de demonstratie van 5 november 2022?
– Hoe gaat u er voor zorgen dat ik uit álle lijsten/databases/systemen wordt verwijderd?
– U geeft aan dat mijn ‘persoonsgegevens’ worden verwijderd, wat blijft er met het oog op mijn status als ‘betrokkene’ wél nog in systemen staan?
– Waarom zei de KMar tegen mij in het ‘interview’ dat er géén gezichtsherkenningssoftware was gebruikt bij de identificatie van demonstranten op 5 november 2022, terwijl in september 2023 tegen de NOS werd gezegd dat er wel degelijk dat soort software was gebruikt (niet bij mij)? Welke software is er gebruikt?
– Welke fouten zijn er gemaakt in de identificatie van demonstranten mbt tot de demonstratie van 5 november 2022 en welke verbeteringen gaan OM en KMar aanbrengen in dit proces om dit soort fouten in de toekomst te voorkomen?
– Welke fouten zijn er gemaakt in de communicatie richting vermeende daders mbt tot de demonstratie van 5 november 2022 en welke verbeteringen gaan OM en KMar aanbrengen om rechtsbescherming beter te waarborgen en de juridische grondslag van acties van OM en KMar beter duidelijk te maken richting verdachten/betrokkenen?
Ik zou graag binnen drie weken antwoord op deze vragen zien.
Met vriendelijke groet,
Kirsten Verdel