‘Natuurlijk doet ook mijn partij, het CDA, beloften. Natuurlijk heb ik ook stevige stellingen betrokken. Maar u mag ons houden aan wat we gezegd hebben.’ Dit zei Jan Peter Balkenende vandaag in de Telegraaf. Dat het CDA zich echter niet altijd aan haar beloften houdt, blijkt uit dit overzicht van tien gebroken beloften van het CDA.
Belofte 1: We houden rekening met de middeninkomens
Het CDA beloofde: ‘Meer dan in het verleden moet de overheid (….) rekening houden met middeninkomens. Juist zij hebben vaak hoge lasten: huur, hypotheeklasten, schoolgaande kinderen en hoge premies voor ziektekosten.’ (Bron: CDA Verkiezingsprogramma 2002-2007, pagina 76)
Het CDA deed: De zorgpremies zijn gestegen, de vrijwillige ouderbijdrage in het onderwijs is omhoog gegaan; de prijs van schoolboeken is gestegen; de huren zijn omhoog geschoten en de energierekening ging met procenten omhoog.
Belofte 2: We gaan armoede bestrijden
Het CDA beloofde: ‘Er is behoefte aan een overheid die armoede gericht bestrijdt.’ (Bron: CDA Verkiezingsprogramma 2002-2007, p76). ‘Ook in een tijd dat het economisch moeilijk gaat, moet je kijken naar de zwakste groepen.’ (Bron: Balkenende: TV 2, 22 januari 2003, 21.00 uur)
Het CDA deed: Er werd bezuinigd op armoedebestrijding en de huursubsidie; de uitkeringen werden bevroren; de oneerlijk no-claim werd ingevoerd in de zorg. De armoede is dan ook toegenomen; uit de cijfers van het CBS en SCP van deze week bleek dat 1,4 miljoen Nederlanders in armoede leven. Onder dit kabinet steeg het aantal huishoudens in armoede met bijna 14%. (Bron: CBS/SCP, Armoedeberichten 2006)
Belofte 3: We zorgen voor loonmatiging bij de topinkomens
Het CDA beloofde: ‘De overheid erkent het belang bij dit uitgangspunt dat de loonontwikkeling van het topmanagement eveneens gematigd dient te zijn, immers het op peil houden van de economie vraagt niet alleen een bijdrage van de gemiddelde werknemer maar vraagt ook om een voorbeeldfunctie van het topmanagement.’ (Bron: CDA verkiezingsprogramma 2002-2007, pagina 6)
Het CDA deed: Helemaal niets aan de stijging van de topinkomens. De Quote 500 werd 10% rijker, terwijl hardwerkende mensen de nullijn moesten betrachten.
Belofte 4: Ouderen zonder pensioen worden ontzien
Het CDA beloofde: ‘Het is wel altijd nodig om de pijn eerlijk te verdelen. ouderen zonder pensioen worden het meest ontzien, mensen met een uitkering moeten minder inleveren dan werkenden. Zo hoort het te gaan.’ (Bron: Balkenende, Trouw, 13 januari 2003)
Het CDA deed: De AOW werd in 2004 en 2005 ontkoppeld. Ouderen met alleen AOW of met een klein aanvullend pensioen verloren koopkracht ten opzichte van werkenden; Ouderen werden geconfronteerd met de no-claim regeling; de thuiszorg is duurder geworden; het basispakket in de zorg is kleiner geworden; de kosten voor het openbaar vervoer zijn gestegen.
Belofte 5: We verlagen de huurlasten
Het CDA beloofde: ‘Gerichte armoedebestrijding door het verlagen huurlasten.’ (Bron: CDA verkiezingsprogramma 2002-2007, pagina 10).
Het CDA deed: Er werd bezuinigd op de huursubsidie en vlak voor deze verkiezingen heeft het CDA heeft er voor gezorgd dat alle huurders de komende jaren gemiddeld 50 euro meer huur per maand moeten gaan betalen.
Belofte 6: We zorgen dat immigranten Nederlands kunnen leren
Het CDA beloofde: ‘Er komt een deltaplan Nederlandse taal voor 1e en 2e generatie immigranten in en buiten de grote steden.’ (Bron: CDA Verkiezingsprogramma 2002-2007, Pagina 68)
Het CDA deed: In 2004 werd ruim 70 miljoen euro gekort op taal- en inburgeringcursussen; De hele begroting voor integratie bedraagt slechts 300 miljoen euro; 10.000 oudkomers (allochtonen die al langer in Nederland wonen) staan structureel op een wachtlijst voor taalles in de grote steden.
Belofte 7: Er komen meer agenten op straat
Het CDA beloofde: ‘Er worden middelen geïnvesteerd voor 10.000 agenten extra op straat en in de buurt, en voor rechercheurs.’ (Bron: CDA Verkiezingsprogramma 2002-2007, p10)
Het CDA deed: De politiesterkte, gemeten in volledige banen nam af:
2003 – 52.035
2004 – 51.097
2005 – 50.798
2006 – 5-.762
(Bron: Begroting Binnenlandse Zaken 2006)
Belofte 8: We tornen niet aan de hypotheekrenteaftrek
Het CDA beloofde: ‘Ik vind dat we de aftrek van de hypotheekrente moeten handhaven. SP en PvdA willen hieraan tornen. Dat zal leiden tot onrust op de arbeidsmarkt. Dat moeten wij niet doen.’ (Bron: Balkenende, Dagblad van het Noorden, 11 februari 2003)
Het CDA deed: Het kabinet voerde op 1 januari 2004 de bijleenregeling in. Daardoor moet de overwaarde op het oude huis in het nieuwe huis worden gestopt; voor dat bedrag is geen renteaftrek mogelijk. De geraamde opbrengst is 400 miljoen euro in 2007. Dit bedrag zal volgens het CPB na 2007 verder blijven toenemen. Bovendien stemde CDA al eerder in met het maximeren van de hypotheekrenteaftrek tot 30 jaar, en het beëindigen van de aftrek van het tweede huis.
Belofte 9: We gaan meer duurzame energie gebruiken
Het CDA beloofde: ‘Een overgang naar duurzame energie en schone brandstoffen.’ (Bron: CDA Verkiezingsprogramma 2002-2007)
Het CDA deed: Het budget voor duurzame energie is in 2005 bijna gehalveerd vergeleken met 2002 (Bron: Energierapport), de subsidie op de productie van duurzame energie is plotseling stopgezet door minister Wijn (MEP regeling), de subsidie op zonnepanelen, dubbel glas en zuinig witgoed zijn stopgezet (EPR) en de kerncentrale in Borssele blijft twintig jaar langer open dan afgesproken.
Belofte 10: Ouderen krijgen de zorg die ze nodig hebben
Het CDA beloofde: ‘Wij willen dat ouderen die zorg krijgen die ze nodig hebben.’ (Bron: Balkenende, Netwerk KRO, 5 januari 2003)
Het CDA deed: Er liggen bijna 80.000 ouderen in een verpleeg- of verzorgingshuis op een plek die niet voldoet aan de normen. 15.000 ouderen hebben geen eigen kamer. (Bron: Bouwcollege, oktober 2006)