De komende dagen kunnen de fractieleden van de PvdA zich kandideren voor het fractievoorzitterschap in de Tweede Kamer. Wat zijn de sterke en zwakke punten? Wie maakt de meeste kans? Een speciaal panel van prominente PvdA’ers beoordeelt voor vk.nl alle kandidaten die zich aandienen. Nu: Ronald Plasterk.
De komende week zal elke kandidaat die fractievoorzitter – en politiek leider – van de PvdA wil worden, druk besproken worden. Op vk.nl gebeurt dit door een panel van prominente PvdA’ers die het Haagse klappen van de zweep kennen: oud-voorzitter van de PvdA Michiel van Hulten; oud-Tweede Kamerlid en gemeenteraadslid in Rotterdam Peter van Heemst; en Kirsten Verdel, zij leidde diverse PvdA-campagnes en was lid van het stafteam bij de campagne van Obama in 2008.
Michiel van Hulten
‘Net als Wouter Bos is Ronald Plasterk het slimste jongetje van de klas. Maar Plasterk combineert zijn hoge intelligentie met mensenkennis, inlevingsvermogen een gezonde dosis zelfspot. Zelfs als beroepspoliticus wekt hij de indruk dat politiek gewoon een van zijn vele hobby’s is.
Plasterk is een echte all-rounder; iemand die van alles wel een beetje verstand heeft en van een aantal dingen heel veel. Plasterk heeftgravitas, ervaring als Kamerlid én als minister, en maakt zich nieuwe dossiers razendsnel eigen. Zijn instincten liggen in het politieke midden.
Plasterk communiceert net zo vlot als Rutte, maar begrijpt bovendien waar hij het over heeft. Een foutje van 50 miljard euro zou hij niet maken. Je ziet hem zo het Torentje binnenwandelen. In het kabinet was Plasterk de rechterhand van Wouter Bos; in de Kamer vormde hij bijna in zijn eentje de laatste verdedigingslinie van Job Cohen.
Daardoor werd de afgelopen jaren niet duidelijk waar Plasterk nu zélf precies voor staat. Dat zal de komende weken moeten blijken. Plasterk is zonder meer een veilige keuze als partijleider; de vraag is of dat is waar de PvdA nu het meest behoefte aan heeft.’
Peter van Heemst
Toch nog verrassend: de kandidatuur van Ronald Plasterk. Veel PvdA’ers hadden gerekend op een tweestrijd tussen Van Dam en Samsom. Maar Plasterk zou wel eens de lachende derde kunnen worden. Slim als altijd heeft hij vast eerst gekeken hoe zijn rivalen het er op hun eerste dag als kandidaat-voorzitter van hebben afgebracht. Want slim dat is hij. De leukste professor die er – na het vertrek van Rick van der Ploeg- in de PvdA rondloopt. Een geïnteresseerde en inspirerende man, altijd voorzien van een goed verhaal, een pakkend voorbeeld of een leuke anekdote.
De PvdA gemeenteraadsfractie van Rotterdam hing aan zijn lippen toen hij in 2006 met ons in debat ging over het landelijke verkiezingsprogramma. Bewoners van tuindorp Vreewijk wist hij als minister aan zich te binden toen hij tijdens een wijkwandeling hun kant koos en zich keerde tegen grootschalige sloop.
Hij schoolde zich om tot financieel woordvoerder en was tijdens de eurocrisis niet van de buis af te branden. Daar zit ook zijn minder sterke kant: de PvdA ging te snel, te makkelijk akkoord met de reddingsplannen van Rutte. Plasterk had harder moeten onderhandelen over sociale concessies van het kabinet in ruil voor steun aan de europlannen.’
Kirsten Verdel
Ronald Plasterk is een echte generalist, iemand met verstand van veel zaken. Hij heeft net als Diederik Samsom het voordeel dat hij al relatief bekend is bij de PvdA-leden. Als hoogleraar en als minister van OC&W was hij veelvuldig in het nieuws. Inhoudelijk probeerde hij als minister onder andere stappen te zetten in het opknippen van bachelor en masteropleidingen en het internationaliseren van het universitaire onderwijs. Op het gebied van cultuur kreeg hij echter soms veel kritiek: liep de minister niet teveel openingen en feesten af? André Rouvoet van de ChristenUnie noemde hem zelfs ‘minister van Feesten en Partijen’, een beeld dat tot op de dag van vandaag bij veel mensen is blijven hangen. Net als het voor PvdA’ers altijd gevaarlijke woord ‘elitair’.
Maar dat laatste is ook een pluspunt: Plasterk heeft, al is het maar door zijn leeftijd, een meer staatsmanachtige uitstraling dan Samsom en Van Dam (hij was in juli 2008 bij afwezigheid van premier en vice-premiers zelfs even waarnemend minister-president!). Dat kan bij veel oudere PvdA-leden een voordeel zijn. De grote vraag is natuurlijk of de PvdA op dit moment een staatsman nodig heeft. Cohen was dat immers ook, maar moest de PvdA nu niet juist worden opgeschud? Hoe hij met dit dilemma om gaat, kan een interessant onderwerp in de debatten worden.
Michiel van Hulten. © ANP
Peter van Heemst. © ANP
Kirsten Verdel. © Kirsten Verdel.